Het lijkt nu echt te gaan gebeuren: 1 januari 2024 treedt de langverwachte, en vaak uitgestelde, Omgevingswet in werking. Vanaf dan zal uw gemeente automatisch een omgevingsplan hebben in plaats van een bestemmingsplan.
Thomas Driessen
Categorie
Algemeen
Publicatie
7 december 2023
Als gemeente heeft u tot eind 2031 de mogelijkheid om het tijdelijke deel van het omgevingsplan en andere regelgeving betrekking tot de fysieke leefomgeving om te zetten naar een nieuw omgevingsplan. Dit zal naar verwachting een geleidelijk proces zijn, waarbij geleidelijk delen van het omgevingsplan worden aangepast ruim voor de deadline te komen tot een nieuw omgevingsplan voor uw gemeente.
De verwachting is echter dat niet elke gemeente direct per 1 januari in staat zal zijn om delen van het Omgevingsplan te wijzigen. Dit kan verschillende oorzaken hebben, waaronder het ontbreken van beschikbare digitale systemen, beperkte capaciteit, of budgettaire overwegingen. Dit zijn slechts enkele van de mogelijke obstakels op de weg.
Toch wilt u als gemeente niet alle ruimtelijke ontwikkelingen en initiatieven per 1 januari bevriezen. Gelukkig kunnen de meeste ruimtelijke ontwikkelingen en initiatieven onder de Omgevingswet mogelijk worden gemaakt met een Buitenplanse Omgevingsplanactiviteit (BOPA). De verwachting is dan ook dat bijna alle gemeenten in Nederland dit instrument veelvuldig zullen gaan inzetten.
Wat voor invloed heeft dit voor uw capaciteit? Onder de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) worden aanvragen voor omgevingsvergunningen doorgaans behandeld door de afdeling vergunningen. Als de aanvraag strijdig is met het geldende bestemmingsplan, wordt er advies ingewonnen bij de afdeling ruimtelijke ontwikkeling (RO). Met dit advies voltooit de vergunningverlener de procedure en komt tot een besluit. Voor de eenvoudigere aanvragen onder de Omgevingswet zal dit proces waarschijnlijk niet anders verlopen, vooral niet als uw gemeente al beleid had met betrekking tot de zogenaamde kruimelgevallen uit artikel 4 van afdeling II van de Bor.
Wat doet u met een aanvraag die niet als “eenvoudig” bestempeld kan worden? Waar komt deze aanvraag in uw organisatie terecht? We nemen als voorbeeld de volgende situatie: het realiseren van een klein appartementencomplex op een voormalige bedrijfslocatie. Momenteel valt dit onder de verantwoordelijkheid van de afdeling ruimtelijke ordening. Onder de Wabo maakte u hiervoor hoogstwaarschijnlijk een postzegelplan: een lange procedure waarbij u voldoende tijd had om alles af te stemmen met de initiatiefnemer om uiteindelijk tot een goed plan te komen.
Vanaf 2024 kan het hierboven genoemde voorbeeld worden vergund met een BOPA. Als het niet mogelijk is om het Omgevingsplan te actualiseren, is dit zelfs de enige manier om toestemming te verkrijgen voor dit plan. Een BOPA wordt in principe afgehandeld volgens de reguliere voorbereidingsprocedure uit de Algemene Wet bestuursrecht (Awb). Dit betekent dat deze procedure binnen 8 weken zou moeten worden afgerond. Als gemeente heeft u ook de mogelijkheid om deze met toepassing van een uitgebreide voorbereidingsprocedure uit de Awb te behandelen. Dit neemt niet weg dat u voor dergelijke ruimtelijke procedures een korter tijdsbestek heeft dan dat u dit onder de Wabo wellicht gewend bent.
“Gelukkig kunnen de meeste ruimtelijke ontwikkelingen en initiatieven onder de Omgevingswet mogelijk worden gemaakt met een Buitenplanse Omgevingsplanactiviteit (BOPA).”
Na 1 januari kunt u naar verwachting dus méér aanvragen ontvangen waarvoor u aanzienlijk minder tijd heeft dan onder de Wabo. Wie gaat binnen uw organisatie deze aanvragen behandelen? Blijven deze bij de afdeling RO liggen? En zo ja, heeft u hiervoor genoeg capaciteit? Of worden deze aanvragen behandeld door de afdeling vergunningen? En zo ja, heeft deze afdeling hiervoor voldoende kennis in huis? Het anticiperen op deze veranderingen en het adequaat toewijzen van verantwoordelijkheden binnen uw organisatie zijn van essentieel belang om een soepele overgang te waarborgen.
Bij Omgevingsdienst Nederland zien wij dat de meeste gemeenten al keuzes hebben gemaakt over welke afdeling welke taken op zich zal nemen onder de Omgevingswet. Deze keuzes hebben belangrijke gevolgen voor de capaciteit binnen de verschillende afdelingen
Omgevingsdienst Nederland kan u in deze situaties ondersteunen en ontzorgen. Als capaciteitsborger voor de overheid beschikken wij over de benodigde capaciteit en kennis u te ondersteunen bij de afhandeling van de Buitenplanse Omgevingsplanactiviteiten. Met ruime ervaring in het tijdig en correct afhandelen van aanvragen voor Omgevingsvergunningen, beschikken wij over een robuust en ervaren team RO-ers. Hiermee kunnen wij als Omgevingsdienst Nederland u helpen de verwachte toename van BOPA-aanvragen na 1 januari 2024 beheersbaar te houden. Bekijk hier onze dienstverlening.
Heeft uw gemeente genoeg capaciteit om deze aanvragen te behandelen? Voor meer informatie neem contact met Lilo van Erp.
Afgelopen donderdag waren we aanwezig op het jaarcongres van de Vereniging BWT Nederland in Ermelo. Blik met ons mee terug op de hoogtepunten van het congres in onze aftermovie...
Omgevingsdienst Nederland gaat het Defensie Ondersteuningscommando (DOSCO) van het Ministerie van Defensie ontzorgen met het opleiden van haar (staf)medewerkers milieu binnen de voor Defensie relevant...
Voor gemeente Zundert organiseerde we een tweedaagse opleiding Omgevingswet. Ook is ingegaan op de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (WKB) en de implicaties hiervan voor de gemeente....
Blijf altijd op de hoogte van het laatste nieuws.
